Öğrenme psikolojisi nedir? Tesadüfi öğrenme nedir? Tesadüfi öğrenme en etkili öğrenme tekniği midir? Öğrendiklerimizi neden unuturuz?

Öğrenme sürecinin etkenlerini, nasıl gerçekleştiğini inceleyen öğrenme psikolojisi pandemi süreci ile alışkın olmadığımız bir çalışma ve öğrenme hayatına geçmişken daha da ilgi çeken konulardan biri haline geldi. En iyi öğrenim şekilleri, çalışma metodları ve zaman kontrolü herkesin daha fazla bilgi edinmek için çabaladığı konular. Peki uzmanların yüksek oranda etkin olduğunu söylediği “tesadüfi öğrenme” nedir?

Öğrendiklerimizi Neden Unuturuz?

Hemen hepimizin bir kitap okuduğu ve okuduğu kitabı kısa süre içerisinde unuttuğu bir anısı vardır. Peki buna sebep olan şey ne? Örneğin üzerinde saatlerce çalıştığımız konuları neden sınav sonrası unutuyoruz?

Öğrenmeyi gerçekleştirirken bilgiyi kodlama şeklimiz öğrenme deneyimimizin en kilit noktası. Öğrenme deneyimi sırasında en önemli şeyin “öğrenmeye çalışmak/ çabalamak” olduğunu düşünüyor olabilirsiniz fakat bu tamamen doğru bir düşünce şekli değil. Aslında, araştırmalara bakılırsa öğrenme sırasında konuya ve öğrenme etkinliğine aşırı odaklı hale gelmek bilgiyi kodlama ve sonrasında hatırlama ihtimalimizi baltalıyor. Örneğin bir dil öğrenmeye çalışırken ezberlemek istediğiniz kelimelere alt alta listeleyip uzun süre onlara çalışmak yerine her kelimeyi zaman zaman cümle içerisinde kullanmanız sonradan bu bilgiyi kaybetme ihtimalinizi yok ediyor. Bir konu üzerine çalışırken konuya odaklı hale gelmektense kendi rutinimizin içine konuyu parça parça dahil ediyor olmamız sonrasında da öğrendiğimiz konuyu hatırlamamızı sağlayacaktır.

Tesadüfi Öğrenme Nedir?

Kodlama yöntemlerinden bahsederken bir şeyi “öğrenmeye çabalama” motivasyonunun aslında öğrenme deneyimine katkı etmediğinden bahsetmiştik, tesadüfi öğrenmenin başarısı da bu ilkeden geliyor.

Öğrenme ya da çalışma niyetimiz olmadan bir şekilde öğrendiğimiz bilgiler genellikle hayat boyu daha kalıcı nitelik taşırlar. Bu nedenle de motivasyon ve odağın öğrenim kalitesini yükselttiği genel geçer bilgisi her zaman doğru değildir. Motive haldeyken kimi insanların konu ve öğrenme deneyimine dair geliştirdikleri anksiyete veya heyecan belirtileri aslında anda kalma ve öğrenme deneyimlerini kötü etkiler ve edindikleri bilgi kalıcı olmaz.

Tesadüfi olarak öğrendiğimiz bilgiler genellikle o an üzerine eğilmediğimiz konulardan olduğu için motivasyon yükseltmek veya odaklanmak adına gösterdiğimiz çabayı o an göstermiyor oluruz ve dolayısıyla yaşadığımız anksiyete ve heyecan da daha düşük durumdadır. Bu nedenle farkında olmadan ya da tam anlamıyla odaklanmazken öğrendiğimiz bilgiler sandığımızın aksine odaklı haldeyken öğrendiklerimizden daha kalıcı nitelikte olabilir.